Alopesi Areata (Saç Kıran)
Alopesi Areata (Saçkıran) Nedir?
Alopesi areata, saç, sakal, bıyık, kaş, kirpik bazen de göğüste, sırtta, bacak ve kollarda görülebilen, ani başlangıçlı, kalıcı olmayan kıl dökülmeleri ile karakterize bir hastalıktır. Toplumdaki yaygın inanışın aksine bulaşıcı değildir ve erkek/dişi gibi tipleri bulunmamaktadır.
Belirtileri neler?
Saç ve kıl dökülmeleri; oval/dairesel, ağ biçiminde, ense bölgesinde geniş bir alanı tutan ya da kaş ve kirpiklerin dökülmesi şeklinde görülebilir. Bazen de Alopesi Totalis dediğimiz; tüm yüz ve saçlı derideki kıl dökülmeleri şeklinde ya da Alopesi üniversalis denilen; tüm saç ve vücut kıllarının dökülmesi şeklinde görülebilmektedir. Beraberinde tırnaklarda değişiklikler de olabilmektedir. Kimlerde görülür? Alopesi areatanın sebebi tam olarak bilinmese de, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin (stres) tetikleyebildiği otoimmün (kişinin kendi bağışıklık sisteminin kendi dokularına karşı olan toleransını kaybetmesi) bir hastalıktır. Genellikle gençlerde görülür. Vitiligo, atopik dermatit, otoimmün tiroid hastalıkları, Lupus gibi romatolojik hastalıklar, Diyabet, pernisiyöz anemi gibi diğer otoimmün hastalıklarla birliktelik gösterebilir.
Tedavide ne yapılır?
Tedavi; hastalığın yaygınlığına, süresine, hastanın yaşına, kadınlarda gebelik ve emzirme durumuna göre değişmektedir. Saçkıran kendiliğinden (spontan) iyileşebilen bir hastalık olmasıyla birlikte, sosyal ve psikolojik etkileri nedeniyle tedavi edilmesi gerekmektedir. Tedavide; Topikal tedaviler; · Kortizonlu ya da kortizonsuz krem/sprey tedavileri, bazı kıl köklerini uyarıcı kremler ya da majistral solüsyonlar uygulanabilir. Saçlı derinin %50’sinden fazlasının tutulduğu, yaygın hastalık durumunda topikal immunoterapi solüsyonları da uygulanabilmektedir. Fototerapi; · Uygun hastalarda PUVA, UVB gibi ışık tedavileri kullanılabilir. Sistemik tedaviler; · Topikal tedavilere yanıt vermeyen hastalık durumunda iğne ya da ağızdan alınan ilaç tedavileri de uygulanabilmektedir. Enjektabl tedaviler; · Uygun hastalarda, problemli bölgelere, uygun dozlarda kortizon enjeksiyonları yapılabilir. Bunun dışında PRP, Mezoterapi gibi saç dökülme tedavileri alopesi areatada tedaviyi destekleyebilir.
Nasıl önlenir?
Alopesi areata ani başlangıçlı bir saç hastalığıdır. Önleyecek bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak stresle ilişkisi bilindiğinden, hastalara stresten uzak durması, baş edilemeyecek stres varlığı durumunda profesyonel destek alınması, yeni saç çıkışının hızlandırılması ve alopesi areatanın tedavisi için dermatoloğa başvurmalarını önermekteyiz. Ne kadar yaygın? Alopesi areata dermatoloji polikliniklerine sık başvuru sebepleri arasında yer almaktadır. Toplumda alopesi areata ile yaşam boyu karşılaşma riski %2’dir. Sıklığı 100.000 kişide ortalama 20 olarak bilinmektedir. Ailede alopesi areata öyküsü olanlarda bu oran artmaktadır. En sık görülme yaşı 25-36 arasındadır.